Het roerige verleden van Groningen

“Wie zich wel eens afvraagt waar het eigenzinnige imago van de Groningers vandaan komt, hoeft maar naar de geschiedenis te kijken. De stad was eeuwenlang min of meer onafhankelijk van de rest van Nederland. Groningen was een macht om rekening mee te houden. Die les leerde de bisschop van Münster al in 1672 toen hij de stad vergeefs belegerde. De overwinning is nog jaarlijks aanleiding voor een groots feest. Vier het mee en duik in de bekende en onbekende geschiedenis van Groningen.

BEKENDE HISTORISCHE LOCATIES EN BEZIENSWAARDIGHEDEN
—————————————————

### Hofjes en kleine huisjes

De Hortusbuurt van Groningen telt de meeste oude hofjes van Nederland en leent zich dus goed voor een verrassende wandeling. Het Middengasthuis is een 17e-eeuws hofje en rijksmonument aan de zuidzijde van de Kleine Rozenstraat. De kleine huisjes zijn een eerste vorm van sociale woningbouw voor minderbedeelden. Verderop in de binnenstad staat het knusse Pepergasthuis uit 1405 en Grand Café Prinsenhof (1) voor koffie met gebak vind je in de voormalige fraterkerk van het hof.

### Groningen van de steentijd tot nu

Ontdek de geschiedenis van Groningen van de steentijd tot nu. Het Universiteitsmuseum (2) vertelt het verhaal van stad en provincie, maar heeft ook een mooie collectie natuur, cultuur en wetenschap. In het Groninger Museum (3) kun je bijzondere kunstschatten uit het middeleeuwse Groningen zien, zoals gouden munten. Sfeervol lunchen? Brasserie Bij van boven (4) heeft een uitgebreide kaart met daarop ‘de allergrootste tosti’s van Groningen’ en uitzicht over de historischeGrote Markt.

### Historische kerken

De meest bekende kerk van Groningen is natuurlijk de Martinikerk (5) op de Grote Markt. Iets verderop ligt de Vismarkt, één van de drukst bezochte plekken van Groningen. Dit was vroeger wel anders. Het vermoeden is dat de Drentsche Aa hier in de Middeleeuwen een binnenhaven vormde. De Der Aa-kerk (6) stond toen aan de haven, en is vandaag de dag nog steeds te bezichtigen. Laat je imponeren door de markante gele toren en de middeleeuwse gewelven.

ONBEKENDE HISTORISCHE LOCATIES EN BEZIENSWAARDIGHEDEN
—————————————————–

### Snuffelen en bladeren met koffie

Dol op struinen tussen antiek, curiosa en oude boeken? Ontdek een onbekende schat in een van de specialistische winkels van Groningen. Van brocante tot prachtig antiek, Cosas (7) is een bonte verzameling van glaswerk, serviesgoed, linnen, hutkoffers en bedden. Oude en bijzondere boeken vind je bij Antiquariaat Isis (8). Boekhandel Riemer (9) biedt naast boeken ook koffie en versnaperingen. Nog niet genoeg? Er is een speciale antiek- en curiosaroute samengesteld met de leukste winkels in Noord-Groningen.

### Als gevels konden praten…

Het historische centrum van Groningen herbergt nog zoveel onbekende verhalen. Ga mee op ontdekkingstocht met een ervaren gids van het Gilde. Vertrekpunt is de oude Martinitoren (10), het ijkpunt van de stad. Vergeet vooral niet omhoog te kijken. De oude gevels en gevelstenen vertellen veel over de geschiedenis van een gebouw en de mensen die er ooit woonden en werkten. Tijdens de gevelstenenwandeling van historicus Bram Schuilenga van Karakter Stadswandelingen kom je hier alles over te weten.

### Theater en muziek in historisch decor

Zin in wat cultuur in een historisch decor? Geen betere plek daarvoor dan de Stadsschouwburg Groningen (11). Dat het prachtige, historische pand aan een singel is gebouwd, maakt een voorstelling bijwonen extra bijzonder. In 1883 was de neorenaissance in zwang bij architecten, vandaar dat het gebouw oogt als een echte kassieke cultuurtempel. Wil je vooraf echt goede spaghetti eten dan kun je terecht bij het nabije Spaghettihuis Da Giorgio (12). Voorkeur voor een kleinschalig concert? Pianisten Elles van der Heiden en Siebert Nix geven geregeld concerten met historische kamermuziek in hun 15e-eeuwse pandje de Boteringe Suite (13).

### Leuke weetjes

– Het Hinckaertshuis (14) is een van de oudste stenen gebouwen van Groningen. In de 13e eeuw was het nog vrijstaand, nu staat het middenin het stadshart.
– De Oude Kijk in ‘t Jatstraat dankt zijn naam aan de tijd dat Groningen nog een directe verbinding had met de zee, die in de 17e eeuw goed in de gaten moest worden gehouden met het oog op vijanden.
– Behalve een gebedshuis is de synagoge van Groningen (15) een cultureel centrum met exposities, concerten, lezingen en rondleidingen.
– Groningers worden ook wel eens mollebonen genoemd, naar een lokale lekkernij gemaakt van geroosterde molbonen. Groningers roosterden de witte, platte bonen met een lichtzoete smaak in een wok.

### Praktische informatie

Overnachten

Groningen telt een hoop historische hotels en B&B’s in allerlei prijsklassen. Lekker centraal nabij het Universiteitmuseum (2) of liever in de buurt van de Martinikerk (5) zijn zowel eenvoudige als wat luxere hotels te vinden.

Eten

Studentenstad Groningen beschikt over een ruim aanbod schappelijke geprijsde restaurants en koffietenten, maar er valt ook genoeg te genieten op culinair hoog niveau. De Pauw (16) serveert klassieke gerechten met een moderne twist, Voilà (17) biedt een dagelijks wisselend vijfgangenmenu volgens het table d’hôteprincipe. Aan jou de keuze.

Beste tijd om te gaan

Groningen is tijdens alle seizoenen een bezoek waard. Het hele jaar door is het culturele aanbod groot en divers. De rijke historie van de stad verrast in elk jaargetijde, maar tijdens de herfstmaanden krijgt de stad wel een middeleeuwse look-and-feel als de bomen rood en geel kleuren.

### Contacten

1. Prinsenhof Groningen: Martinikerkhof 23, 050 3176550
2. Universiteitsmuseum: Oude Kijk in ‘t Jatstraat 7a, 050 3635083
3. Groninger Museum: Museumeiland 1, 050 3666555
4. Brasserie Bij van boven: Grote Markt 42, 050 3116879
5. Martinikerk: Martinikerkhof 3, 050 3111277
6. Der Aa-kerk, Akerkhof 2
7. Cosas: Haddingestraat 27, 050 3182734
8. Antiquariaat Isis: Folkingestraat 20, 050 3184233
9. Boekhandel Riemer: Nieuwe Ebbingestraat 1, 050 3134041
10. Martinitoren: Martinikerkhof 1
11. Stadsschouwburg Groningen: Turfsingel 86, 050 3680111
12. Spaghettihuis Da Giorgio: Nieuwe Ebbingestraat 68, 050 2808051
13. Boteringe Suite: Nieuwe Boteringestraat 50, 050 3124991
14. Hinckaertshuis: Oude Kijk in ‘t Jatstraat
15. Synagoge Groningen: Folkingestraat 60
16. De Pauw: Gelkingestraat 52, 050 3181332
17. Voilà: W.A. Scholtenstraat 39, 050 2801108

Top 3 historische evenementen

December: Schaakfestival, jaarlijks festival waarin een van de oudste spellen ter wereld, schaken, centraal staat. Naast wedstrijden zijn er ook beroemde schakers en culturele activiteiten.

5 mei: Bevrijdingsfestival, veel muziek, dans en spektakel om op 5 mei de bevrijding van Nederland te vieren. Met speciale activiteiten voor kinderen.

Augustus: Gronings Ontzet, ter gelegenheid van het Gronings Ontzet kun je op 28 augustus genieten van een Groote Maaltijd: zuurkool met een flinke gehaktbal, het favoriete gerecht van ‘Bommen Berend’ (de bisschop van Munster die Groningen vergeefs belegerde).”