Keizerstad Nijmegen

“Ontdek het rijke verleden binnen en buiten.

Nijmegen is meer dan 2000 jaar oud. Keizer Karel de Grote verbleef tijdens zijn heerschap regelmatig met veel plezier in de stad. Nijmegenaren noemen de stad daarom ook met trots keizerstad. Tijdens de Tweede Wereldoorlog raakte Nijmegen zwaar gehavend, maar veel monumenten bleven gespaard en andere werden weer opgebouwd. In de diverse musea en rijksmonumenten kom je veel te weten over de rijke geschiedenis van de stad.

GESCHIEDENIS BINNEN
———————–

### Romeinse opgravingen in Nederland

Naast park Valkhof staat Museum Het Valkhof (1). Dit is dé locatie om je volledig onder te dompelen in de geschiedenis van de stad die in de Romeinse tijd Noviomagus heette. Treed in de voetsporen van Romeinse keizers en soldaten en bekijk de archeologische vondsten. Ook de moderne kunstcollectie van rijksmonument de Commanderie van Sint-Jan (2) is in het museum tentoongesteld. In diezelfde Commanderie – ooit het eerste stenen gebouw in Nijmegen – is nu Stadsbrouwerij De Hemel (3) gevestigd.

### Geschiedenis aan de Waal

Maak een wandeling over de Waalkade en zie de Stratemakerstoren (4), een unieke 16e-eeuwse vestingstoren die in 1987 ontdekt werd bij de sloop van een aantal huizen. In de toren bevindt zich een gangenstelsel waarin vroeger kanonnen opgeslagen stonden die gebruikt werden om de stad te verdedigen. Nu is het een museum waar exposities gehouden worden over de Nijmeegse geschiedenis. Niet ver van de toren zit Museum Velorama (5), het enige fietsmuseum van Nederland. Hier is onder meer de verlovingstandem van Prinses Juliana te bewonderen.

### Geslaagde herstel van de gehavende stad

De torenspits van de Sint-Stevenskerk (6) steekt boven de stad uit. Op 22 februari 1944 werd de kerk grotendeels verwoest door een bombardement. Na de oorlog is hij volledig herbouwd. Naast een rijke geschiedenis heeft de kerk ook het beroemdste orgel van Nederland, het Königorgel waarop nog regelmatig gespeeld wordt. In het Nationaal Bevrijdingsmuseum 1944-1945 (7) in het nabijgelegen Groesbeek is er speciale aandacht voor het februaribombardement waarbij grote delen van de stad door Amerikaanse vliegtuigen verwoest werden.

GESCHIEDENIS BUITEN
———————–

### Middeleeuwen in de beneden- en bovenstad

Nijmegen is verdeeld in een beneden- en een bovenstad. De oude stadskern van het huidige Nijmegen ligt in de benedenstad. Een groot deel daarvan is verwoest tijdens het bombardement, maar de synagoge (8), het Besienderhuis (9) en ‘t Oude Weeshuis (10) staan er nog net zo bij als vroeger. De authentieke straatjes Lage Markt, Oude Haven en de Begijnenstraat in dit gedeelte van de stad geven een bijna middeleeuwse ervaring. In de bovenstad zit het stadscentrum. Het herbergt het moderne winkelhart en het uitgaansgebied. Het Gilde Nijmegen (11) organiseert verschillende wandelingen door zowel de boven- als benedenstad.

### Oude stadsparken

Nijmegen is naast een van de oudste, ook een van de groenste steden van Nederland. Het Kronenburgerpark (12) is een rijksmonument dat wordt gedomineerd door de imponerende uit baksteen opgetrokken Kronenburgertoren. Aan de rand van het centrum ligt het park Valkhof. Een wandeling langs de Barbarossa-ruïne en de Sint-Nicolaaskapel in dit groene park maken in een oogopslag duidelijk dat Nijmegen eeuwenoud is. In het naastgelegen Hunnerpark (13) zijn de oude stadsmuren van de stad nog goed te zien. Vanaf de Belvedère-uitkijktoren is er een prachtig uitzicht over het dijklandschap aan de Waal.

### Borrel na de geschiedenisles

Weleens gehoord van Mariken van Nieumeghen? Zij is een fictief meisje uit het middeleeuwse Nijmegen dat achtervolgd wordt door de duivel, Moenen geheten. De winkelstraten de Marikenstraat en de Moenenstraat zijn naar het verhaal vernoemd. Op de Grote Markt staat haar standbeeldje. Moenen is afgebeeld bij de Sint-Stevenskerk. Nog meer geschiedenis proef je in het kleinste en oudste café (1542) van de stad, Café In de Blaauwe Hand (14).

### Leuke weetjes

– Rond het begin van onze jaartelling werd Nijmegen dankzij zijn gunstige ligging een uitvalsbasis voor de Romeinse legers die verder naar het noorden wilden oprukken.
– De komende jaren herrijst de Valkhofburcht in steen. Inwoners spraken zich hier in een referendum positief over uit.
– De grootste ladies run van Nederland wordt in Nijmegen gehouden, niet toevallig onder de naam: Marikenloop.
– In Nijmegen is een plein vernoemd naar het bombardement op 22 februari 1944. Het plein heet Plein 44. Men zegt dat de bommen destijds bedoeld waren voor de verderop gelegen Duitse stad Kleve.
– Historici uit Nijmegen en Maastricht discussiëren al jaren over welk van de twee steden het oudst is. De strijd is nog altijd niet beslist.

### Praktische informatie

Overnachten

Rondom de Grote Markt in het levendige centrum van Nijmegen zijn verscheidene hotels en pensions gevestigd. Ook rondom Museum Het Valkhof (14) liggen hotels. In de benedenstad zijn verschillende hotels te vinden in de buurt van hetHolland Casino (15).

Eten

De bourgondische stad Nijmegen telt meer dan 200 restaurants. De meesten zijn gevestigd in het centrum, zoals Café Daen (16), waar je kunt lunchen, borrelen en dineren. In de Lange Hezelstraat zitten restaurants met een historische ambiance, zoals Het Lemke (17) dat gevestigd zit in een pand uit 1500.

Beste tijd om te gaan

Nijmegen is het hele jaar een bezoek waard. In de zomer is het rondom de Vierdaagse erg druk. Nijmegen heeft historische pleinen en straatjes als de Grote Markt, het Koningsplein en de Houtstraat, die op mooie dagen gezellig druk zijn. In de oude Lange Hezelstraat hebben sommige cafés gezellige terrasjes voor hun middeleeuwse panden.

### Contacten Nijmegen

1. Museum het Valkhof: Kelfkensbos 59, Nijmegen, 024-3608805

2. Commanderie van Sint-Jan: Franseplaats 1, Nijmegen, 024-3606167

3. Stadsbrouwerij De Hemel: Franseplaats 1, Nijmegen, 024-3606167

4. De Stratemakerstoren: Waalkade 83, Nijmegen, 024-3238690

5. Museum Velorama: Waalkade 107, Nijmegen, 024-3225851

6. De Sint-Stevenskerk: Sint Stevenskerkhof 62, Nijmegen, 024-3604710

7. Nationaal Bevrijdingsmuseum: Wylerbaan 4, Groesbeek, 024-3974404

8. Synagoge: Nonnenstraat, Nijmegen

9. Het Besiendershuis: Steenstraat 26, Nijmegen

10. ‘t Oude Weeshuis: Papengas 8, Nijmegen

11.**Het Gilde Nijmegen: Tweede Oude Heselaan 386-1, Nijmegen, 024-3603635

12. Kronenburgerpark: Lange Hezelstraat, Nijmegen

13. Hunnerpark: Sint Canisiussingel, Nijmegen

14. Café In de Blaauwe Hand: Achter de Hoofdwacht 3, Nijmegen, 024-3232066

15. Holland Casino: Waalkade 68, Nijmegen, 024-3816381

16. Café Daen: Grote Markt 23, Nijmegen, 024-3606906

17. Restaurant Het Lemke: Lange Hezelstraat 59, Nijmegen, 024-3602009

Top 3 historische evenementen

Juni: Romeinenfestival, een tweejaarlijks evenement waarin de Romeinse geschiedenis en archeologie centraal staan.

Augustus: Gebroeders van Limburg Festival, historici en liefhebbers bootsen de middeleeuwse sfeer van Nijmegen na uit de periode 1350-1450.

Oktober: Maand van de Geschiedenis**, het grootste historische evenement van Nederland. Ook in Nijmegen vinden veel activiteiten plaats.”