In Halle an der Saale bevindt zich de Universität Halle-Wittenberg, een van de oudste in Duitsland, en Halle an der Saale kent een trotse geschiedenis als onderwijscentrum in de zuidelijke hoek van de deelstaat Saksen-Anhalt.
De universiteit van Halle werd in 1694 opgericht en is nadien samengegaan met de universiteit van Wittenberg. Hierin zijn een door Friedrich Hoffmann opgerichte medische school, een botanische tuin uit 1698 en een van de meest gerespecteerde wetenschappelijke sociëteiten in het land opgenomen.
Wanneer je bij het oude marktplein in het centrum van de stad aankomt, stuit je direct op de oude Marktkirche uit het begin van de zestiende eeuw, gebouwd van onderdelen van twee nog veel oudere middeleeuwse kerken. In deze kerk bevindt zich het originele dodenmasker van Maarten Luther. De vier torens van de kerk en de nabijgelegen Rote Turm worden alom erkend als symbolen van Halle.
Wandel naar het oude kasteel Burg Giebichenstein, dat boven de Saale uittorent, voor fraaie uitzichten over de stad. Dit kasteel is nu een kunstacademie terwijl in een ander kasteel in de stad een kunstmuseum is gehuisvest. Dit Kunstmuseum Moritzburg bevat werken van Klimt, Klee en Ernst.
Voor een andere kunstvorm kun je de Halloren Schokoladenfabrik bezoeken. Deze officieel oudste chocoladefabrikant van Duitsland bestaat sinds 1804, toen zich hier een lebkuchenbakkerij vestigde.
Ook op het gebied van muziek heeft Halle an der See een rijke geschiedenis. Op het marktplein staat een monument voor de barokcomponist Georg Friedrich Händel, die in 1685 werd geboren in Halle en er opgroeide. Het huis van Händel, waar hij een groot deel van leven woonde, doet nu dienst als museum ter ere van zijn werk, terwijl in de stad ook jaarlijkse Händel-Festspiele met zijn muziek worden georganiseerd.
Voor fans van een heel ander muziekgenre is er het Beatles Museum. Hoewel de band uit Liverpool Halle nooit heeft bezocht, heeft Beatle-fan Rainer Moers zijn enorme collectie Beatle-items op drie verdiepingen tentoongesteld.
Deze liefde voor muziek en kunst en de jeugdige energie van een universiteitsstad geven het eeuwenoude Halle een hedendaagse uitstraling.