Het Bordeaux van de UNESCO

“Het centrum van Bordeaux, een waar juweel uit de 18e eeuw, brengt je naar de tijd van de Verlichting. Na jaren van stadsrenovatie zijn in juni 2007 de 1.810 hectaren van het oude Bordeaux met de 350 op de monumentenlijst geplaatste historische gebouwen ingeschreven op de Werelderfgoedlijst van de UNESCO. Het is een waar genot om langs deze aan de Garonne gelegen bewonderenswaardige klassiekers en neo-klassiekers te wandelen.

Architechtonische veranderingen
——————————-

### De haven van Bordeaux (Port de la Lune)

In het begin van de 18e eeuw was Bordeaux omsloten door oude, vervallen vestingwerken. Intendant Boucher, stedenbouwkundige met een visie, besluit te profiteren van de economische en intellectuele opleving om het centrum meer lucht te geven. Hij geeft opdracht tot het doortrekken van straten, het maken van verbindingen tussen stadsdelen, en het vernietigen van een deel van de vestingwerken om de toegang tot de rivier te openen.

Het Place Royale, tegenwoordig het Place de la Bourse, biedt zicht op de Garonne op de plek waar deze een bocht maakt in de vorm van de sikkel van de maan. De architecten van koning Louis XV hebben hier een verzameling klassieke gebouwen ontworpen van een opmerkelijke eenvoud, in de lijn van het Trianon (Versailles) of het Place Vendôme (Parijs). Langs het hele vervolg van de kades zie je dat de bogen van de benedenverdiepingen worden herhaald. Over een afstand van bijna één kilometer vormen de huizen een homogene aaneenschakeling van gevels, etages en daken.

Bezoek het Nationaal Douanemuseum, gevestigd in het voormalige gebouw van de Ferme génerale, een vroegere Franse overheidsinstantie die over inkomsten en belastingen ging. Naast de tentoongestelde bezienswaardigheden kun je hier de schitterende zaal met de 16 pilaren, de binnenplaats en de prachtig gebeeldhouwde timpanen bewonderen.

Vervolgens dwaal je een paar minuten over het plein om te genieten van het zicht op de grootste waterspiegel ter wereld, die in 2006 in gebruik werd genomen. Een dun laagje water bedekt de granieten tegels en weerspiegelt het beeld van de gebouwen. Ook ‘s avonds een belevenis!

Aan de poorten van de Verlichting
———————————

Ook intendant Tourny was een belangrijke drijvende kracht achter de Bordeauxse transformatie volgens de regels van de Verlichting. De vestingwerken die nog overeind stonden, werden door hem snel vervangen door brede avenue’s met aan beide zijden gebouwen in de stijl van Louis XV: Cours d’Albert, Cours de la Marne, etc.

Vanaf dat moment bepalen monumentale pleinen en poorten in een klassieke stijl de toegang tot de stad. Zo komt de Pont de Pierre uit op de Porte de Bourgogne, die aansluit op de Cours Victor Hugo, een grote ruime doorgang in de oost-west as. De intendant liet zelfs een park aanleggen, tegenwoordig omgebouwd tot Engelse tuin, om de inwoners van het centrum van Bordeaux een prettige en gezonde omgeving te bieden.

Het VVV-kantoor van Bordeaux biedt rondleidingen aan, elke morgen te voet (en op woensdag en zaterdag met de bus). Een gids neemt je twee uur mee in de voetsporen van de Verlichting en geeft je een blik op de duizend en één details van de architectonische wonderen van de stad.

Focus op Sainte Catherine, de winkelstraat
——————————————

### Het kloppend hart van het centrum

Deze ader doorkruist het historische centrum van Bordeaux van noord naar zuid. Na de aanleg in het midden van de 18e eeuw, wordt dit snel de aangewezen plaats in de regio voor de (ruil)handel.

Met een voetgangersgebied van meer dan 1200 meter wordt deze ader beschouwd als de langste winkelstraat van Europa. Onder de privépanden hebben een groot aantal boetieks en winkels van de grote merken hun plaats gevonden, en er zijn enkele overdekte galerijen uit het begin van de 19e eeuw, zoals de zeer mooie Galerie Bordelaise.

### Van het Grand Théâtre naar het Place de la Victoire

De rue Sainte-Catherine begint onderaan de trappen van het Grand Théâtre. Dit gebouw van architect Victor Louis, is een van de mooiste getuigenissen van de neoklassieke stroming. Het einde van de 18e eeuw wordt immers gekenmerkt door een hernieuwde belangstelling voor de antieke culturen.

De gevel van de opera bestaat uit 12 zuilen versierd met muzen en mythologische godinnen. De zeer grote hal wordt in beslag genomen door een monumentale trap. Ook het plafond in de hal wordt ondersteund door Dorische zuilen (zuilen met daarop een platte steen). De fraaie theaterzaal heeft een koepel beschilderd met voorstellingen van de stad Bordeaux.

De Place de la Victoire markeert het einde van de rue Sainte-Catherine. Het basisontwerp ervan is gemaakt door architect André Portier. Herenhuizen met een klassieke invloed staan daar rond de Porte d’Aquitaine, een ware triomfboog. De later gebouwde medische faculteit uit 1880 voegt een imponerend neoklassiek accent aan het geheel toe.

“Het leukste zijn die prachtige, gerenoveerde pleintjes die eigenlijk alleraardigste theaters zijn van het stadse leven, en waar omwonenden en bezoekers de tijdelijke acteurs zijn.“

Zoals Maurice Druon (schrijver) aangeeft: laat je niet imponeren door de statigheid van de gebouwen. De stad herbergt talrijke bedrijvige en levendige verborgen hoekjes. De tram die inmiddels door het centrum rijdt, is een goed voorbeeld van het Bordeauxse compromis tussen moderne tijd, stadsleven en behoud van het erfgoed.

### Bordeaux beschreven door Thierry Jeanmonod en Chantal Callais

In Bordeaux, werelderfgoed (2012), buigen deze twee architecten/onderzoekers zich over de gebouwen die de stad haar reputatie bezorgen. Zij analyseren, wijk voor wijk, hoe het stadsplan van Bordeaux in de loop van de tijd, en als gevolg van economische en esthetische veranderingen, is geëvolueerd. De schitterende foto’s die dit boekwerk illustreren maken het tot een voortreffelijke inleiding op je bezoek.

### Twee niet te missen evenementen in Bordeaux

Juni: Bodeaux viert de wijn, feestelijkheden en proeverijen

September: Erfgoeddagen, particuliere monumenten openen hun deuren voor het publiek

### De UNESCO houdt van de Aquitaine

Behalve het centrum van Bordeaux heeft de internationale organisatie nog vier plaatsen in de regio op haar lijst gezet. Een bezoek waard!.

– De acht dorpen en de wijngaard van Saint-Emilion getuigen van een sinds de oudheid in dit gebied aanwezige cultuur van excelleren.
– In het mondingsgebied van de Gironde verrijzen de citadel van Blaye en het toegangsfort van Vauban.
– Breng tot slot een bezoek aan de prehistorische grotten in het dal van de Vézère…
– Hier en daar tijdens je tochten kruis je een aantal keren het wandelpad naar Santiago de Compostella met 19 officiële monumenten in de regio.

### Bordeaux in het kort

Beste tijd om te gaan

Het hele jaar. Elk seizoen geeft een andere kleur en een ander licht aan de straten in de stad.

Vervoer

Om de stad te bereiken kun je kiezen tussen de TGV, het vliegtuig (de luchthaven van Mérignac) of de auto (A60). Ter plaatse kun je het beste lopen of een fiets huren om in je eigen tempo vakantie te houden.

Vliegen & overnachten

De wijk Saint-Pierre rond het Grand Théâtre zal de liefhebbers van chique hotels in vervoering brengen. Voor de wat gematigdere prijzen ga je weg uit het centrum en reserveer je een kamer in de wijken Chartrons of Meriadeck. Vanuit Nederland vlieg je in iets meer dan anderhalf uur naar Bordeaux.

Eten en drinken

Le Davoli: 13 Rue des Bahutiers, 33000 Bordeaux

Miles: 33, Rue du Cancera, 33000 Bordeaux

L’Estacade: Quai de Queyries, 33100 Bordeaux

Jean Ramet: 7 Place Jean Jaures, 33000 Bordeaux”