In het hart van het Ruhrgebied, in de Duitse deelstaat Noordrijn-Westfalen, ligt een van de grotere steden van Duitsland: Essen. De stad werd in 2010 uitgeroepen tot culturele hoofdstad van Europa.
Essen dateert uit de 9e eeuw en groeide mede dankzij de ijzerfabriek van de Krupp-familie als industriële plaats. Al snel werd het een stad en tot de tweede helft van de 20e eeuw was het een van de belangrijkste locaties voor steenkool en staal.
Bezoek Zeche Zollverein, een kenmerk van het industrieel erfgoed van de stad, dat wordt beschreven als de mooiste steenkolenmijn ter wereld en inmiddels door UNESCO tot werelderfgoed is uitgeroepen. Tegenwoordig is het gebouw, bekend om de Bauhaus, de locatie voor kunst en cultuur. Zo vind je er onder andere museums en een designercentrum. Elders kun je Villa Hügel bewonderen. Het was ooit het landhuis van de Krupp-familie van de stad en bestaat uit maar liefst 269 kamers, die nu worden gebruikt als kunstgeschiedenismuseum en locatie voor concerten.
Nog niet genoeg gehad van alle cultuur? Museum Folkwang biedt een interessante middag met tentoonstellingen die de lange geschiedenis van de fotografie illustreren en een galerij waarbij schilderijen uit verschillende periodes bij elkaar zijn gebracht. Daarnaast is het Aalto-Musiktheater Essen een prima plek voor een avond uit. Alleen al het gebouw zelf is een bijzonder bouwkundig schouwspel.
Voor gotische architectuur kun je terecht bij de Essener Münster, gemaakt van lichtkleurig zandsteen. Binnen zul je waardevolle tentoonstellingen vinden, zoals de Gouden Madonna van Essen. Het beeld is ruim duizend jaar oud en is voor zover bekend het oudste vrijstaande Madonnabeeld ten noorden van de Alpen.
Een moderner religieus gebouw, dat bij voltooiing in 1913 de naam Nieuwe Synagoge kreeg (maar nu de naam Oude Synagoge heeft), was voor de oorlog een centrale plaats van verering voor de Joodse gemeenschap in Europa. Het staat nog altijd bekend als een van de beste voorbeelden van de Joodse cultuur en architectuur in het Duitsland van voor de jaren 30.
Begeef je richting het zuiden van de stad voor een kijkje in de wijken Kettwig en Werden. Beide buurten hebben hun traditionele en iconisch plaatselijke karakter behouden, met honderden jaren oude gebouwen. Bezoek bijvoorbeeld de Abteikirche St. Ludgerus van Werden, een eeuwenoude kerk die een kleine twintig jaar terug zelfs de titel basilica minor kreeg.
Hoewel het ongetwijfeld een oude industriële stad is, heeft Essen een bruisende moderne cultuur.